Nợ xấu là gì? Cách kiểm tra và xóa nợ xấu mới nhất

Nợ xấu là một khái niệm phổ biến trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng. Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều người vẫn chưa biết chính xác nợ xấu là gì và tác động tiêu cực của vấn đề đến tài chính cá nhân và doanh nghiệp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về nợ xấu, cách kiểm tra và những phương pháp mới nhất để xóa nợ xấu, nhằm giúp bạn có được cái nhìn tổng quan về vấn đề này và đưa ra quyết định thông thái cho tình hình tài chính của mình.

Nợ xấu là gì?

Nợ xấu là gì ? Đây là một thuật ngữ trong lĩnh vực tài chính để chỉ các khoản nợ mà người vay không thể hoặc không muốn trả lại cho người cho vay theo các điều khoản ban đầu trong hợp đồng tín dụng. Theo quy định tại khoản 8 Điều 3 của Thông tư 11/2021/TT-NHNN, nợ xấu (NPL) được định nghĩa là nợ xấu nội bảng, bao gồm các khoản nợ thuộc các nhóm 3, 4 và 5 quy định tại Điều 10 của cùng thông tư.

Nếu người vay không thực hiện thanh toán trong khoảng thời gian quy định, thường là quá hạn trên 90 ngày, thì khoản nợ đó sẽ được coi là nợ xấu. Tuy nhiên, tiêu chí cụ thể để xác định nợ xấu có thể khác nhau tùy theo quy định của từng quốc gia hoặc tổ chức tài chính.

Phân loại các nhóm nợ xấu hiện nay

Theo Điều 10 của Thông tư 11/2021/TT-NHNN, các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài thực hiện phân loại nợ (trừ các khoản trả thay thế ngoại bảng) thành 5 nhóm. Dưới đây là tóm tắt nội dung phân loại nợ để bạn tham khảo:

Nhóm nợ chưa bị xem là nợ xấu

Nhóm 1 (nợ đủ tiêu chuẩn):

Nhóm này áp dụng cho người vay đã thanh toán các khoản nợ đúng hạn hoặc có các khoản nợ quá hạn dưới 10 ngày.

Với nhóm dư nợ này, người vay không cần lo lắng, vì dư nợ đáp ứng tiêu chuẩn không ảnh hưởng đến lịch sử tín dụng của bạn.

Nhóm 2 (Nợ cần chú ý):

Nhóm này áp dụng cho các khoản nợ đã được ngân hàng điều chỉnh kỳ hạn thanh toán lần đầu hoặc có các khoản nợ quá hạn từ 10 đến 90 ngày.

Hiện tại, khách hàng có dư nợ cần chú ý thường không gặp khó khăn khi xin vay trong tương lai. Tuy nhiên, một số ngân hàng có các điều kiện không hỗ trợ người vay có dư nợ cần chú ý, nhằm giảm thiểu rủi ro tín dụng. Vì vậy, nếu bạn có dư nợ cần chú ý, hãy đảm bảo thanh toán nhanh chóng để tránh rơi vào nhóm nợ không tốt.

Nhóm nợ được xem là nợ xấu

Nhóm 3 (Nợ dưới tiêu chuẩn):

Nhóm này áp dụng cho các khoản vay đã điều chỉnh kỳ hạn thanh toán nhưng vẫn quá hạn dưới 30 ngày hoặc được miễn giảm lãi do không có khả năng trả nợ đầy đủ, cũng như các khoản nợ quá hạn từ 91 đến 180 ngày.

Nhóm nợ càng cao, thể hiện lịch sử tín dụng càng không tốt. Từ nhóm 3 trở đi, dư nợ không đáp ứng tiêu chuẩn, tài khoản vay của bạn sẽ bị đánh dấu là có nợ xấu.

Nhóm 4 (Nợ nghi ngờ): 

Bao gồm các khoản vay đã điều chỉnh kỳ hạn thanh toán nhưng vẫn quá hạn từ 30 đến dưới 90 ngày hoặc các khoản vay đã được tổ chức tín dụng điều chỉnh kỳ hạn thanh toán lần thứ hai, cũng như các khoản nợ quá hạn trong khoảng thời gian từ 181 đến 360 ngày.

Nhóm 5 (Nợ có khả năng mất vốn):

Bao gồm các khoản nợ sau:

• Khoản vay đã được điều chỉnh kỳ hạn thanh toán nhưng vẫn quá hạn trên 90 ngày.
• Khoản vay đã được điều chỉnh kỳ hạn thanh toán lần thứ hai nhưng vẫn quá hạn.
• Khoản vay đã được điều chỉnh kỳ hạn thanh toán lần thứ ba.
• Các khoản nợ quá hạn trên 1 năm.

Khoản nợ được phân trong nhóm nợ có rủi ro thấp hơn 

Đối với khoản nợ quá hạn, có thể phân loại lại vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn (bao gồm cả nhóm 1) khi đáp ứng đủ các điều kiện sau:

• Khách hàng thanh toán đầy đủ tất cả số tiền nợ gốc và lãi quá hạn. Đồng thời tiếp tục thanh toán đúng hạn cho các kỳ tiếp theo trong thời gian tối thiểu là 3 tháng (đối với nợ trung hạn và dài hạn) hoặc 1 tháng (đối với nợ ngắn hạn), tính từ ngày bắt đầu thanh toán đủ số tiền nợ gốc và lãi quá hạn.
• Có tài liệu và hồ sơ chứng minh rằng khách hàng đã thanh toán nợ đúng hạn.
• Các tổ chức thẩm quyền có đầy đủ thông tin, tài liệu để đánh giá khả năng của khách hàng trong việc thanh toán đầy đủ số tiền nợ gốc và lãi còn lại đúng thời hạn.

Đối với nợ có cơ cấu lại thời hạn trả nợ, có thể phân loại trở lại vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn (bao gồm cả nhóm 1) khi đáp ứng đủ các điều kiện sau:

• Khách hàng đã thanh toán đầy đủ số tiền nợ gốc và lãi theo thời hạn trả nợ đã được cơ cấu lại trong thời gian tối thiểu là 03 tháng (đối với nợ trung và dài hạn) hoặc 01 tháng (đối với nợ ngắn hạn), tính từ ngày bắt đầu thanh toán đầy đủ số tiền theo thời hạn đã được cơ cấu lại.
• Có tài liệu và hồ sơ chứng minh khách hàng đã thanh toán nợ đúng hạn.
• Tổ chức thẩm quyền có đầy đủ thông tin và tài liệu để đánh giá khả năng của khách hàng trong việc thanh toán đầy đủ số tiền nợ gốc và lãi còn lại đúng thời hạn đã được cơ cấu lại.

Khoản nợ được phân trong nhóm nợ có rủi ro cao hơn

Khoản nợ được phân loại vào nhóm nợ có rủi ro cao hơn xảy ra trong các trường hợp sau đây:

• Các chỉ số liên quan đến khả năng sinh lời, khả năng thanh toán, tỷ lệ nợ trên vốn, dòng tiền và khả năng trả nợ của khách hàng liên tục giảm qua 03 lần đánh giá và việc phân loại nợ cũng liên tục giảm.
• Khách hàng không cung cấp đủ, kịp thời và trung thực các thông tin theo yêu cầu của tổ chức thẩm quyền để đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng.
• Khoản nợ đã được phân loại vào nhóm 2, 3, hoặc 4 theo quy định tại điểm a, b trong vòng ít nhất 01 năm, nhưng không đáp ứng đủ điều kiện để phân loại vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn.
• Khoản nợ mà hành vi cấp tín dụng đã bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật.

Nguyên nhân dẫn đến nợ xấu 

Có nhiều nguyên nhân gây phát sinh nợ xấu khi vay tiền tại ngân hàng và các tổ chức tài chính. Dưới đây là một số nguyên nhân chủ yếu có thể được liệt kê:

• Không thực hiện thanh toán đúng thời hạn: Người vay không tuân thủ việc thanh toán khoản vay theo đúng thời hạn đã được ghi trong hợp đồng vay tiền với đơn vị cho vay.
• Không đủ khả năng thanh toán các khoản vay: Người vay không có đủ khả năng thanh toán cho các khoản vay như thấu chi, thẻ tín dụng, các khoản mua trả góp,…
• Thanh toán chậm chi phí phát sinh của thẻ tín dụng: Khách hàng có thể quên hoặc cố ý thanh toán chậm các chi phí phát sinh khi sử dụng thẻ tín dụng.
• Không thanh toán số tiền tối thiểu đối với thẻ tín dụng: Người vay không thực hiện thanh toán số tiền tối thiểu yêu cầu đối với thẻ tín dụng, dẫn đến tích lũy nợ xấu.
• Vượt quá hạn mức chi tiêu của thẻ tín dụng: Người vay chi tiêu vượt quá hạn mức được định trước trên thẻ tín dụng và không có khả năng chi trả.
• Không thanh toán đúng thời hạn cho các khoản mua trả góp: Người vay thực hiện mua trả góp tại các đơn vị bán lẻ nhưng không đáp ứng đúng thời hạn thanh toán.
• Liên quan đến kiện tụng: Người vay có liên quan đến các vụ kiện tụng, dẫn đến việc không còn khả năng trả nợ.

Nợ xấu có ảnh hưởng gì không?

Những khách hàng nằm trong các nhóm nợ 3, 4, 5 sẽ gặp rất nhiều khó khăn khi muốn tiếp tục vay vốn từ các ngân hàng hoặc công ty tín dụng khác.

Tất cả thông tin liên quan đến khách hàng nợ xấu, bao gồm lịch sử vay mượn trong quá khứ, các khoản nợ hiện tại, thời gian nợ quá hạn, tên và địa chỉ của khách hàng, và nơi đã từng vay vốn, sẽ được lưu trữ trong Trung tâm Thông tin Tín dụng (CIC) trong khoảng thời gian từ 3 đến 5 năm sau khi khách hàng đã thanh toán đủ cả lãi suất và số tiền gốc.

Vì vậy, khi khách hàng cân nhắc vay nợ, đồng thời việc quản lý tài chính cẩn thận, đánh giá khả năng thanh toán và tuân thủ kỷ luật trong việc vay nợ có thể giúp giảm nguy cơ nợ xấu.

Cách kiểm tra nợ xấu

Trên thực tế, nhiều người vẫn chưa hiểu rõ nợ xấu là gì và cũng không biết liệu mình có nằm trong tình trạng này hay không. Để giúp bạn xác định và kiểm tra tình trạng nợ xấu của mình, dưới đây là các phương pháp có thể áp dụng, bao gồm cả cách kiểm tra trực tuyến và truyền thống.

Kiểm tra nợ xấu trên website của CIC

Để đăng ký tài khoản tại website của Trung tâm Thông tin Tín dụng (CIC), làm theo các bước sau:

Bước 1: Truy cập vào trang web: https://cic.gov.vn/#/register và điền đầy đủ các thông tin cần thiết như Họ và tên, Ngày sinh, Số điện thoại, Email, Số CMND/CCCD, Ngày cấp, Nơi cấp, Chọn giới tính. Đồng thời, tải lên 2 ảnh CMND/CCCD (mặt trước và mặt sau), ảnh chân dung, Địa chỉ, Tỉnh/Thành phố, Quận/Huyện, Phường/Xã. Rồi tiến hành nhập mật khẩu và xác nhận mật khẩu.

Bước 2: Nhập mã OTP (One-Time Password) được gửi đến số điện thoại và nhấn Tiếp tục.

Bước 3: Sau đó, nhân viên của CIC sẽ liên hệ điện thoại để xác nhận thông tin đăng ký.

Bước 4: Khi đăng ký thành công, kết quả đăng ký, tên đăng nhập và mật khẩu sẽ được gửi qua tin nhắn SMS hoặc email.

Bước 5: Để truy cập vào tài khoản đã đăng ký, vào trang web https://cic.org.vn/ACBBox-CIC-External/faces/Login và tiến hành kiểm tra lịch sử tín dụng tại mục Thông tin cá nhân.

Kiểm tra nợ xấu bằng App của CIC

Để kiểm tra nợ xấu bằng ứng dụng CIC trên điện thoại di động, làm theo các bước sau:

Bước 1: Tải ứng dụng CIC về điện thoại từ cửa hàng ứng dụng, sau đó đăng ký tài khoản theo yêu cầu của hệ thống.

Bước 2: Sau khi đăng ký, đăng nhập vào tài khoản đã được xét duyệt thành công. Thời gian chờ xét duyệt thông thường là từ 1 đến 3 ngày.

Bước 3: Trên ứng dụng CIC, sử dụng tính năng tra cứu để kiểm tra theo hướng dẫn của hệ thống. Cung cấp các thông tin cần thiết như tên, số CMND/CCCD, hoặc thông tin khác theo yêu cầu.

Bước 4: Sau khi thực hiện tra cứu, bạn sẽ nhận được kết quả về tình trạng nợ xấu của mình. Kết quả này sẽ hiển thị trên ứng dụng CIC trên điện thoại di động của bạn.

Kiểm tra nợ xấu qua trực tiếp tại ngân hàng

Để kiểm tra nợ xấu, bạn cần đến trực tiếp ngân hàng mà bạn muốn vay tín dụng và làm theo các bước sau: 

Bước 1: Cung cấp Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân của bạn cho tổ chức tín dụng trong ngân hàng.

Bước 2: Tổ chức tín dụng sẽ tiến hành kiểm tra thông tin và thông báo kết quả cho bạn xem liệu bạn có đang bị xếp vào nhóm nợ xấu hay không.

Kiểm tra qua cổng thông tin chăm sóc khách hàng online của ngân hàng

Hiện nay đã có một số ngân hàng thực hiện hỗ trợ kiểm tra nợ xấu qua cổng thông tin chăm sóc khách hàng online. Để thực hiện thao tác kiểm tra này bạn cần làm theo các bước sau:

Bước 1: Truy cập vào chuyên mục chăm sóc khách hàng trên trang web của ngân hàng.

Bước 2: Điền đầy đủ thông tin cá nhân như Họ và tên, Số điện thoại vào biểu mẫu trên trang web, sau đó nhấn Gửi.

Bước 3: Chờ đợi chuyên viên quan hệ khách hàng của ngân hàng liên hệ với bạn để xác nhận yêu cầu và tiến hành kiểm tra nợ xấu. Chuyên viên này sẽ thông báo kết quả kiểm tra và cung cấp thông tin liên quan đến tình trạng nợ xấu của bạn.

Cách xóa nợ xấu nhanh nhất

Có rất nhiều người bị vô tình rơi vào danh sách nợ xấu và có thông tin lưu trữ trên CIC. Vậy cạc để xóa nợ xấu là gì? Hãy cùng TIMGIATOT.vn có thể thực hiện theo hai cách sau.

Đối với những khoản nợ dưới 10 triệu đồng

Người vay có thể thanh toán toàn bộ số tiền nợ một cách nhanh chóng. Sau khi tất toán, lịch sử nợ xấu của bạn sẽ được xóa khỏi hệ thống của Trung tâm Thông tin Tín dụng (CIC).

Đối với những khoản nợ trên 10 triệu đồng

Người vay cần tất toán sớm nhất khoản nợ, bao gồm cả gốc và lãi, cho đơn vị cho vay. Sau khi tất toán, người vay cần thông báo với người quản lý khoản nợ, yêu cầu xác minh rằng khoản nợ đã được thanh toán.

Sau khi hoàn tất, trong khoảng thời gian 12 tháng, tình trạng tín dụng của bạn sẽ đáp ứng đủ tiêu chí để được vay từ các ngân hàng và tổ chức tài chính.

Tuy nhiên, đối với các khoản nợ thuộc nhóm 3, 4, 5, trong vòng 5 năm tiếp theo, bạn sẽ không được cho vay dưới bất kỳ hình thức nào theo quy định về khoản nợ này. Sau 5 năm, tình trạng tín dụng của bạn sẽ trở lại bình thường và có thể xin vay vốn khi có nhu cầu, tuân thủ các quy định và điều kiện vay của ngân hàng.

Kết luận

Như vậy, thông qua bài viết này chúng ta đã tìm hiểu nợ xấu là gì, cách kiểm tra và xóa nợ xấu hiệu quả. Trên thực tế, nợ xấu đóng vai trò quan trọng trong hệ thống tài chính và có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng tài chính của cá nhân hoặc doanh nghiệp. Để đảm bảo sự ổn định tài chính và xây dựng một hồ sơ tín dụng tích cực, việc kiểm tra và xóa khoản nợ này là cần thiết.

Để biết thêm chi tiết về nợ xấu và các vấn đề tài chính khác, bạn có thể tìm hiểu thêm thông qua các bài viết thú vị trên website TIMGIATOT.vn. Website này sẽ cung cấp cho bạn rất nhiều kiến thức tài chính hữu ích về quản lý tài chính cá nhân và doanh nghiệp, giúp bạn nắm bắt và áp dụng những nguyên tắc tài chính thông minh trong cuộc sống hàng ngày.